Pozycja submenu
[ koniec strony ]
Gozo, usytowane zaledwie 6 km od północnego wybrzeża Malty, często uchodzi za jej miniaturę. Pod wieloma względami jest to prawda. Małe pola poprzedzielane kamiennymi murkami, domu o płaskich dachach i niewairygodnie niebieskie morze istotnie bardzo przypominają Maltę. Jest tu jednak dużo spokojniej, bardziej sielsko i zielono, życie zaś toczy się wolniej, ulice są schludniejsze, a plaże mniej zatłoczone. Patrząc na szeroką dolinę Ramla i wielką połać piasku u jej wylotu, łatwo zrozumieć, dlaczego właśnie w grocie na Gozo, jak głosi legenda, piękna nimfa Kalipso więziła przez 7 lat Odyseusza wracającego z wojny trojańskiej.
W panoramie wyspy dominują wzgórza o zokrąglonych szczytach i kopuły kościołów. Zabudowania we wsiach zwracają uwagę swoją oryginalnością. Starsze domy mają pieknie rzeźbione, zabudowane balkony, nowsze - spiralne kolumny i kunsztowne ornamenty rzeźbiarskie.
Na Gozo nie brakuje też innych atrakcji. Wszystkie drogi rozchidzą się promieniście ze stolicy wyspy, Victorii (wielu mieszkańców używa starej nazwy - Rabat). Większość turystów przyjeżdża tu na jeden dzień z Malty, aby zwiedzić stolicę, a zwłaszcza usytuowaną na szczycie wzgórza twierdzę, dobrze zachowane ruiny prehistorycznych światyń Ggantija i malownicze wsie rybackie Xlendi i Marsalforn.
Victoria
Stolica wyspy i jej główny ośrodek administracyjny jest gwarnym miastem skupionym wokół twierdzy na wzgórzu. Turyści chętnie przybywają tu promami z Malty na jednodniową wycieczkę. Dłuższy pobyt może być utrudniony, gdyż zakwaterowanie oferuje tu tylko jeden pensjonat, niewiele jest też miejsc, gdzie można coś zjeść wieczorem.
Il-Kastell - Potężne umocnienia twierdzy stojacej na spłaszczonym szczycie wzgórza dominują nad centalną częścią wyspy. Mury obronne, otaczające również katedrę i kilka muzeów, pochodzą z początku XVII w. Wzniósł je król hiszpański Filip II wraz z mieszkańcami Gozo. Joannicci wzmocnili mury i korzystali ze schronienia w twierdzy podczas ataków Turków i piratów. Twierdza mogła pomieścić wówczas wszystkich mieszkńców Gozo. Trzęsienie ziemi w 1693 r. zamieniło dużą część twierdzy w rumowisko. Obecnie mury obronne są odrestaurowywane.
Muzeum Archeologii - mieści się w XVII-wiecznym Palazzo Bondi i prezentuje różne znaleziska archeologiczne z terenu wyspy, od prehistorycznych fragmentów garnków po rzymskie amfory i ceramikę znajdowane we wrakach u brzegów Gozo.
Katedra - W obrębie murów twierdzy znajduje się również katedra z klasycystyczną fasadą, wzniesiona w latach 1697-1711. W porównaniu z dość skromną fasadą, wnętrze jest bogato zdobione. W nawie głównej znajdują się liczne nagrobki, a boczne kaplice są dekorowane barokowymi malowidłami. Najciekawsza jest jednak iluzjonistyczna polichromia w nawie głównej, imitująca olbrzymią kopułę. (Na prawdziwą zabrakło pieniędzy.)
Cathedral Museum - mieszczące się w głębi katedry prezenuje kolekcję szat i przedmiotów liturgicznych, obrazów oraz manuskryptów.
Centrum Rzemiosła - Stała, obszerna wystawa rzemiosła Gozo mieści się w zabudowaniach dawnego więzienia.
Folklore Museum - Eksponaty w tym muzeum wystawiono we wnętrzach trzech późnośredniowiecznych budynków. Prezenują one życie codzinne mieszkańców Gozo w ciągu wieków.
Knight's Armoury - Budynek zbrojowni joannitów z końca XVIII w., w XIX w. i podczas II wojny światowej służył brytyjskiemu garnizonowi.
Natural History Museum - W tym niewielkim muzeum prezentowane są okazy związane z geologią oraz florą i fauną morską w rejonie wyspy, między innymi skamieniałości, ryby i koralowce.
It-Tokk - Od wielu wieków ten obsadzony drzewami rynek jest ośrodkiem życia mieszkańców Victorii. W sklepach przy rynku można kupić grube swetry, a w barach wypić można miejscowe wino. Na placu stoi figura Chrystusa wzniesiona dla upamiętnienia żołnierzy i cywilów z Gozo, którzy zginęli podczas II wojny światowej. Niepodal rynku stoi niedawno odnowiony XVIII-wieczny kościół św. Jakuba i budynek Banca Giuratale, wzniesiony w 1733 r. na życzenie wielkiego mistrza, w którym obecnie mieszczą się instytucje rządowe. Warto przejść się uliczkami dawnej części miasta przyległej do rynku, przy których stoją budynki o oryginalnych fasadach, zaś sklepiki i barki urzekają lokalnym kolorytem.
St George's Basilica - Monumentalny budynek bazyliki św. Jerzego góruje nad placykiem It-Tokk. Wzniesiomo ją w 1673 r. Wielokrotnie powiększana i upiększana, zyskałą nazwę "złotej", gdyż wnętrze jest obficie zdobione złoceniami.
Triq Ir-Repubblika - Niegdyś na tej ulicy odbywały się wyścigi kłusaków. Obecnie organizuje się je tylko podczas świąt. Ta wyjątkowa malownicza ulica znana jest także ze stojących przy niej domów często z bardzo ozdobnymi zabudowanymi balkonami.
Dwerja Coast
Klify, groty i różne dziwy przyrody sprawiają, że krajobrazy Dwerji są najciekawsze w Gozo. W pogodne dni głębokie i czyste morze jest niezwykle atrakcyjnym miejscem do nurkowania i pływania. Można tu również obejrzeć najstarsze wykute w skale panwie w Gozo, wciąż używane latem do pozyskiwania soli.
Azure Window (Błękitne Okno) - Ta monumentalna wapienna arkada, znajdująca się nieopodal przylądka Dwerja, powstała na skutek erozji działającej przez wiele tysięcy lat.
The Inland Sea - Za Błękitnym Oknem od strony lądu znajduje się zbiornik ze słona wodą, otoczony wysokimi wapiennymi klifami, który łączy z morzem tunel wydrążony w skałach. Gdy morze jest wzburzone, można się tu kąpać w spokojnej, płytkiej wodzie. Gdy pogoda jest odpowiednia, można wynająć łódź rybacką, popłynąć przez tunel na otwarte morze i obejrzeć klify oraz Błękitne Okno od strony morza.
[ koniec strony ]
Gharb
Gharb jest jedną z najpiękniejszych i najzaciszniejszych wsi po zachodniej stronie Gozo. Urzekające są zwłaszcza zabudowane balkony domów, niektóre bardzo stare i kunsztownie rzeźbione. W centrum stoi barokowy kościół, Church of Immaculate Conception, z fasadą z kwiatowymi ornamentami oraz figurami symbolizującymi Wiarę, Nadzieję i Miłość.
Marsalforn
Z niewielkiej rybackiej wioski, odwiedzanej przez nielicznych mieszkańców Gozo, Marsalforn stało się największy kurortem na wyspie. Obenie więcej tu hoteli i sklepów z pamiątkami niż łodzi rybackich stojących w porcie. Jedyna niewielka żwirowa plaża przyciąga tłumy turystów. Znacznie spokojniej jest nad zatokami Obajjar i Xwieni. Okoliczne panwie pochodzą z 1740 r. i wciąż są używane. Dostarczają corocznie kilku ton soli.
Mgarr
Zwiedzanie Gozo rozpczyna się zwykle od Mgarr, do którego dopływają promy z Malty. Najokazalszą budową jest kościół Matki Boskiej z Lourdes, stojący na klifach i górujący nad wsią. Na południowym zachodzie znajdują się mury i bastiony fortu Chambraya.
The Gozo Heritage - W zaadaptowanym domu rolnika, stojącym nieopodal drogi Mgarr - Victoria, można obejrzeć cykl zrekonstruowanych scen historycznych. Ilustrują one 7000 lat burzliwych dziejów wyspy. Miejscowy sklep sprzedaje tradycyjne wyroby rzemiosła z Gozo.
Nadur
Nazwa miasteczka po arabsku oznacza punkt obserwacyjny. Tutejsza wieża, stojąca na górskim grzbiecie wznoszącym się 152 m n.p.m., była za czasów joannitów główną strażnicą całego wchodniego wybrzeża.
Największą atrakcją Naduru jest XVIII-wieczny kościół pod wezwaniem św. św. Piotra i Pawła, którego wielkość i bogate dekoracje świadczą o zamożności mieszkańców miasteczka.
Qala
Ta zaciszna wieś na wschód od Naduru znana jest z XIX-wiecznego wiatraka, który jest wprawdzie nieczynny, lecz pozostał jako jeden z nielicznych na Malcie.
Ramla Bay
Na północ od Naduru, nad zatoką Ramla, ciągnie się pas piaszczystej plaży. Ponieważ jest to jedyna piaszczysta plaża na Gozo, latem jest tu bardzo tłoczno.
Calypso's Cave - Legedna głosi, że w grocie tej wracajacy spad Troi Odyseusz był przez 7 lat więźniem i kochankiem nimfy Kalipso. Z czasem głazy zasypały jednak wejście do groty i obecnie widoczna jest właściwie tylko szczelina w klifie. Jedyną atrakcją tego miejsca jest zapierajacy dech w piersiach widok na dolinę i zatokę.
San Lawrenz
W tej rolniczej wsi na klifach przez wiele lat mieszkał brytyjski pisarz Nicolas Monserrat, autor powieści The Kappilan of Malta.
Sannat
Ta zaciszna, rozległa wieś rolnicza na południu znana jest z pięknych koronek oraz bogato rzeźbionych, kamiennych galerii zdobiących miejscowe domy. Najważniejszym punktem wsi jest kościół pod wezwaniem św. Małgorzaty, z dwiema bliźniaczymi wieżami dzwonniczymi, wzniesiony w 1718 r. w miejscu starej światyni.
Poza granicami wsi znajdują się klify Ta'Cenc wznoszące się na wysokość 180 m.
Ta'Pinu
Centrum pielgrzymek mieszkańców Gozo i Malty, nowoczesne, neoromańskie sanktuarium majestatycznie góruje nad okolicą. Od końca XIX w. kościół jest miejscem, gdzie marynarze uratowani z rozbitych okrętów a także cudownie uzdrowieni składają wota. Naprzeciwko kościoła, na wzgórzu Ghammar, znajduje się 14 marmurowych stacji Drogi Krzyżowej z naturalnej wielkości postaciami.
Xaghra
Duży, bogato zdobiony barokowy kościół Matki Boskiej Zwycięskiej jest centralnym punktem tej rozległej wsi położonej na szczycie wzgórza. 8 września, w rocznicę przerwania wielkiego oblężenia Malty, ulicami wioski przechodzi procesja z figurą Matki Boskiej, wieczorem zaś odbywa się pokaz sztucznych ogni.
Do innych atrakcji Xaghrt mależy stanowisko archeologiczne z neolitycznymi światyniami Ggantija, znajdujące się na obrzeżach wsi. Warto odwiedzić te starożytne świątynie ze względu na ich położenie, spod murów rozciąga się bowiem piękna panorama większej części Gozo. Pochodzą one z lat 3600-3000 p.n.e. i należą do najpiękniejszych na Malcie.
Ninu's Cave - niewielka jaskinia znana z efektownych stalaktytów i stalagmitów.
Wiatrak Ta'kola - zbudowany w 1725 r. należy do niewielu, które przetrwały na Gozo. Obecnie mieści sie w nim muzeum z dobrze zachowanymi różnymi urządzeniami młyna.
Xerri Grotto - jaskinia odkryta przed 70 laty. Jest nieco większa i ciekawsza od jaskini Ninu.
Xewkija
Kopuła tutejszego kościoła należy do największych na świecie. Twórcy kopuły chcieli, aby była ona większa od tej, która nakrywa świątynię w Mosta, ale udało im się tylko połowicznie. Kopuła w Xewkiji jest co prawda wyższa, ale ma mniejszą średnicę.
Xlendi
Dolina Xlendi kończy się nad jedną z najładniejszych zatoczek na Gozo. Jej turkusowe wody od lat inspirują artystów i fotografików. Żwirowa plaża, skaliste wybrzeże i czysta woda przyciągają latem amatorów opalania, kąpieli i pięknych spacerów, zaś jaskinie i rafy są atrakcyjne dla miłośników nurkowania. Schody ze szczytu klifu na wybrzeże prowadzą do zacisznegi oczka wodnego, w którym można się wykąpać.
Żebbug
Z osady na szczycie wzgórza roztacza się piękny widok na wybrzeże. W miejscowym kościele można obejrzeć dekoracje z trawertynu, który jest wydobywany na wyspie.
Żródło: Malta - przewodniki Wiedzy i Życia
Zdjęcie: www.visitmalta.com